Pagina's

zondag 23 november 2008

Ontketende taal

Schrijf 5 minuten lang alsof je dronken bent. Dronken van inspiratie, dronken van het leven, en buiten zinnen door de prikkeling van al je zintuigen. Laat zo ontketende taal ontstaan, taal die spontaan geboren wordt en zich niet stoort aan zinsbouw of logica, maar enkel wil stromen, rollen, stuiteren, slingeren en het leven bezingen.

(je mag ook letterlijk dronken worden, maar dat is dan geheel buiten de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van ondergetekende docent ; ) )

Zeven woorden

Een Oosters filosoof, Kahlil Gibran, heeft eens gezegd: ‘We zullen elkaar nooit kunnen begrijpen, tenzij we onze taal tot zeven woorden beperken’.

Welke zeven woorden zou jij kiezen?

Cliché

Schrijf een korte tekst (bv een liefdesbrief, of een beschrijving van een vakantie-trip naar een plattelandsdorp) waarin je zoveel mogelijk cliché-woorden en omschrijvingen probeert te verwerken.


Herschrijf bovenstaande cliché-tekst door opnieuw het principe van woorden-lego te gebruiken en vrij met de zinsbouw te spelen en woorden door elkaar te husselen. Zo kun je de cliché woorden op een originele manier hergebruiken.

Minimal writing 2

Doe hetzelfde, maar nu met twee zinnen die je langzaam door elkaar heen weeft.

Minimal writing 1

Experimenteer verder met de oefening die we ook tijdens de les gedaan hebben:
Schrijf een eenvoudige zin op. Herhaal deze vervolgens steeds weer, of stukjes van de zin, terwijl je ondertussen ook de vrijheid neemt om de woordvolgorde en zinsbouw te veranderen (woordenlego), of woorden en lettergrepen te combineren tot nieuwe woorden.

Onzinnen

Dit is een oefening in alles loslaten en je overgeven aan onzinnig schrijven. Hieronder zie je enkele beginzinnen die je kunt gebruiken als start voor een kort verhaal. Pak een willekeurige zin en verras jezelf:

> Een man wil dat een vliegtuig van hem houdt…
> Een tweeling van mannen leeft om de beurt
> Terwijl de vrouw haar hoed stond te braden…
> De lamp vouwde de jongen dubbel en stopte hem in een envelop….
> Een man en een vrouw ontdekken dat hun kinderen niet echt zijn…

(ontleend aan Natalie Goldberg die zich liet inspireren door Russel Edson)

Prikpoezie

> pak de krant van vandaag
> sla een willekeurige pagina open
> gooi met een markeerstift en laat deze 20 maal ergens landen op de pagina
> zo selecteer je 20 woorden uit de krant
> maak met deze 20 woorden zoveel mogelijk poëtische bouwsels
> en doop deze dichtkunst tot ‘prikpoezie’

Toevaldichten

> Pak een willekeurige poëziebundel
> Pak een willekeurige poëziebundel
> zet op een papier of in je schrift onder elkaar willekeurig 6 getallen onder de 50
> zet achter elk getal opnieuw willekeurig een getal tussen de 1 en de 10
> sla nu de dichtbundel open op de bladzijde die overeenkomst met het eerste cijfer dat je hebt opgeschreven
> schrijf van het gedicht op deze pagina de regel over die overeenkomt met het 2e cijfer dat je had opgeschreven (dus cijfer tussen 1 en 10)
> ga nu verder naar bladzijdenummer van jouw 2e cijfer onder de 50, en schrijf hier de regele over overeenkomend met jouw 2e cijfer onder de 10, etctera
> zo verschijnt er een gedicht van 6 regels op papier
> kun je er met wat schaven en fantasie iets van maken of in lezen?Ø zet op een papier of in je schrift onder elkaar willekeurig 6 getallen onder de 50
> zet achter elk getal opnieuw willekeurig een getal tussen de 1 en de 10
> sla nu de dichtbundel open op de bladzijde die overeenkomst met het eerste cijfer dat je hebt opgeschreven
> schrijf van het gedicht op deze pagina de regel over die overeenkomt met het 2e cijfer dat je had opgeschreven (dus cijfer tussen 1 en 10)
> ga nu verder naar bladzijdenummer van jouw 2e cijfer onder de 50, en schrijf hier de regele over overeenkomend met jouw 2e cijfer onder de 10, etctera
> zo verschijnt er een gedicht van 6 regels op papier
> kun je er met wat schaven en fantasie iets van maken of in lezen?

Woordenlego 1

Pak een willekeurig dichtbundel en selecteer hieruit een gedicht van maximaal 5 regels.
Ga vervolgens zelf dichten door alle woorden die in dit gedicht gebruikt worden door elkaar te husselen, en als lego-stenen te gebruiken voor het bouwen van nieuwe zinnen en gedichten.

Hij gaf alles een naam...

Als je het leuk vindt: oefen deze weken eens een paar keer thuis met het rondlopen door je huis/kamer en alles een nieuwe naam geven. Kijk of je meer en meer in de stroom kunt komen en echt alles durft te roepen wat er maar in je opkomt.

Hoe noem je dat?

Schrijf 3 minuten over wat we de laatste avond gedaan hebben, en wat het met jou gedaan heeft. Hoe zou jij het noemen? Verwonderend schrijven? Onzintaal?

Vat wat je geschreven hebt daarna samen in een elfje.

zondag 9 november 2008

Verzegden

Veel uitdrukkingen zijn inmiddels ook zo ingesleten dat we vaak geen idee meer hebben wat de eigenlijke betekenis ook al weer was. Je kent de uitdrukking, maar als je de tekst letterlijk neemt is eigenlijk maar zeer de vraag wat er gezegd wordt. Verzin zelf een nieuwe betekenis van de volgende uitdrukkingen:

> Wat voer jij in je schild?
> Daar is geen land mee te bezeilen
> Daar kan ik geen touw aan vastknopen
> Daar heeft hij geen kaas van gegeten
> Dat slaat als een tang op een varken
> Je moet geen oude koeien uit de sloot halen

Cliché's

Vul in onderstaande oefening bijvoeglijke naamwoorden in die het eerste bij je opkomen. Schrijf dan het hele rijtje nog een keer over in je schrift, maar verwissel nu willekeurig de bijvoeglijke naamwoorden uit het rijtje, dus wat je eerst bij zin 1 invulde plak je nu in zin 3 (bv ‘een zinderend veulen’). Hoe klinken deze nieuwe combinaties? Zijn er die verrassende en interessante associaties oproepen?

1. een ……………….. hitte
2. een …………………zonsondergang
3. een ………………… veulen
4. een ………………… boek
5. een ………………… doelpunt
6. een ………………… nacht
7. een ………………….maaltijd
8. een ………………….bouwvakker
9. een ………………….wind

Cliché 3

Geef een niet-cliché-matige omschrijving van het woord cliché. En bedenk zelf een ander, origineler woord voor cliché.

Cliché 2

Herschrijf bovenstaande cliché-tekst door de cliché woorden te vervangen door hele ongewone, in eerste instantie onlogisch lijkende woorden of vergelijkingen. Laat jezelf verrassen. Een lezer zal er als vanzelf z’n eigen associaties bij hebben.

Cliché

Schrijf een korte tekst (bv een liefdesbrief, of een beschrijving van een vakantie-trip naar een plattelandsdorp) waarin je zoveel mogelijk cliché-woorden en omschrijvingen probeert te verwerken.

Vreemde combi's

Verdeel de pagina van je schrift in twee helften door een verticale lijn door het midden te trekken.
Schrijf aan de linkerkant van je schrift 10 zelfstandige naamwoorden op, maakt niet uit welke.
(BV Seringen, paard, snor, kat, viool etcetera)
Bedenk vervolgens een beroep, zoals timmerman, dokter, stewardess. Schrijf rechts van je schrift 10 werkwoorden die bij dat beroep horen.
(BV Kok: braden, hakken, houwen, marineren, snijden, verhitten, roosteren, proeven etcetera)


> OEFENING 1
Combineer vervolgens deze zelfstandig naamwoorden met de werkwoorden en probeer nieuwe, ongewone combinaties te maken. Maak hier vervolgens zinnen van.

Seringen verhitten de lucht. Terwijl de kat langzaam haar snor roostert. Haar spinnen klinkt als een hakkende viool. Etcetera

> OEFENING 2
Gebruik deze combinaties ook als eigenschappen van een persoon of beschrijving van zijn gevoelens.

BV Hij zag er uit als een geroosterde viool. Zijn woorden proefden als gemarineerde seringen.

Gevoelswoordenboek

Maak op een aparte pagina in je schrijfschrift (of op je computer of op ons weblog) een gevoelswoordenlijst van alle woorden die je kent om gevoelens te omschrijven. Blijf de komende twee weken alert hierop, en steeds als je al lezend of in gesprek met iemand gevoelswoorden hoort die nog niet in je lijst staan vul je deze aan. Het is een groeilijst die je je (schrijvers)leven lang kunt blijven voeden.

Schrijf het naar je toe

Neem een thema dat je momenteel erg bezighoudt (suggesties: eerlijkheid, eenvoud, geduld). Schrijf 5 minuten voor jezelf over dit thema. Maak daarna een woorddicht (dus schrijf bv het woord EENVOUD verticaal, waarbij de letters E, E, N, V, O, U, en D vervolgens steeds de eerste letter vormen van je gedicht) waarin je de essentie van hetgeen je geschreven hebt probeert te vangen.

Je eigen schrijftempo

Schrijf nu 5 minuten over: wat is voor jou de juiste snelheid om mee te schrijven, de juiste tonus, de juiste rust of gehaastheid. Onderzoek al schrijvend voor hoe het NU is? Wat gebeurt er met jou als je rustiger/langzamer gaat schrijven, en wat als je sneller gaat schrijven? Wanneer geniet je er het meest van en voelt het het meest kloppend?

Schrijven als een slak 2

Zou je, al schrijvend als een slak ook je denken kunnen vertragen tot het tempo van een slak? Schrijf 5 minuten lang trager dan je normaal doet en mijmer op papier over ‘slakkedenken’.

Schrijven als een slak 1

Schrijf (nog eens) over het thema haast, maar schrijf hier nu heel rustig en langzaam over. Mijmer in een slakkegang over de volgende vragen: Hoe gehaast leef jij? Wat drijft jou in die haast? Wat brengt je die haast? En wat kost die je?

Onvrij schrijven

Weke geboden en verboden heb jij allemaal meegekregen omtrent schrijven? Wat zegt jouw innerlijke censor of criticus de hele tijd tegen je terwijl je schrijft? Laat deze censor eens ongecensureerd uitrazen op papier. Overdrijven mag!

Je favoriete romanfiguur

Denk eens terug aan je favoriete romanpersonage waar je over vertelde in de les. In welk opzichten herken je je in deze figuur? In welk opzicht zou je graag meer op deze figuur lijken? En waarin verschillen jullie het meest?

donderdag 30 oktober 2008

Reflectie op je schrijven

Schrijffrequentie:
> hoe vaak heb je de afgelopen weken geschreven?
> was dit naar wens? Vond je het makkelijk/moeilijk om tijd vrij te maken om te schrijven?

Schrijflocatie en tijd:
> welke momenten van de dag schreef je vooral?
> wat is een geschikt moment in de dag voor jou om te schrijven?

Schrijflocatie:
> waar heb je geschreven? Wat was de invloed van de locatie op je schrijven?
> zijn er plekken of locaties die jouw schrijven stimuleren?

Schrijfvorm:
> welke oefeningen zijn tot dusverre jouw favoriet?
> kun je ook beschrijven waarom dat zo is?

Spontaan schrijven kraam

Schrijf de opdrachten hieronder over op aparte kaartjes. Zet een kookwekker op 3 minuten. Pak steeds willekeurig 1 kaartje en schrijf tot de kookwekker gaat. Pak dan een volgend kaartje. De uitdaging is om bij elke schrijfopdracht niet iets te gaan verzinnen, maar je spontane gedachten te volgen.

> Schrijf het kortste sprookje aller tijden, in 5 zinnen.
> Stel een bizar boodschappenlijstje op.
> Schrijf eens over alle bijnamen die je ooit gehad hebt
> Schrijf een dagboekfragment van iemand waar je een hekel aan hebt.
> “Het werkelijke karakter van een mens komt naar voren in wat hij zou doen als hij nooit betrapt zou worden” (Macaulay). Wat zou jij doen?
> Schrijf een verhaaltje waarin alle zinnen beginnen met de letter ‘O’
> Schrijf een haatbrief van de wolf aan roodkapje.
> Een dag uit het leven van een fruitvlieg.
> Schrijf over het stomste verjaardagkado dat je ooit kreeg
> Schrijf over je favoriete plekje op aarde
> Schrijf een erotisch gedicht over een zandkorrel
> Schrijf een somber verhaal over de zon

Verhalen 4

Neem nogmaals een (ander) verhaal dat je schreef bij de vorige opdrachten en bewerk het nu door het vanuit een heel andere emotie te schrijven. Dus als het een wat verdrietig verhaal was, herschrijf het dan nu als een eigenlijk heel positief en opgewekt verhaal, of als een bozig verhaal waarin de emotie woede overheerst. Maak je niet druk om of het precies klopt, maar speel en geniet met hoe het is het verhaal en de woorden zo een heel andere kleur en betekenis te geven.

Verhalen 3

Neem een van de verhalen die je schreef bij de vorige opdrachten, en herschrijf deze nu eens vanuit het perspectief van iemand anders die in dit verhaal betrokken was. Dus hoe zou hij/zij dit verhaal vertellen of beleefd hebben?

Verhalen 2

Heeft ooit iemand anders jou een verhaal verteld dat je tot de dag van vandaag is bijgebleven. Welk verhaal is dat? Beschrijf het zo levendig mogelijk.

Verhalen 1

In het boek “Generatie X” van Douglas Coupland komt de hoofdpersoon regelmatig met vrienden bijeen om (onder het genot van een biertje bij een kampvuur) te mijmeren over hun mooiste herinneringen aan hun leven op planeet aarde tot dan toe. Over welke 3 herinneringen zou jij verhalen? Beschrijf deze herinneringen en stop ze in je verhalendoosje.

Bemoeiteloos schrijven 2

Wat gebeurt er met jouw schrijven als jij je er niet meer zo mee bemoeit?
Wat zou er gebeuren met jouw leven als jij je er niet meer zo mee zou bemoeien? Schrijf over deze vragen zonder je te ‘bemoeien’ met de woorden die op papier komen.

Bemoeiteloos schrijven 1

Stel je voor dat je onder een grote boom zit, je rug tegen de stam. Aan de andere kant van de boom zit, ook tegen de stam leunend, een Verteller. Neem een vel papier en zet er de cijfers een tot en met vijf op. Noem de verteller vijf onderwerpen waarover je graag een verhaal zou horen. Laat de Verteller vervolgens vertellen. Schrijf na afloop het verhaal op.`

(Ontleend aan Julia Cameron - Je leven schrijven)

zaterdag 18 oktober 2008

Steun je schrijversschap

Ga naar een inspirerende plek (kerk, synagoge, museum, bieb, kroeg, park). Maak je vertrouwd met die plek en zet je pen op het papier. Vraag om inspiratie en ga wat ‘brainstormen’. Vul de volgende zinnen aan:

1. Ik zou mijn schrijfleven steunen als ik me toestond……. (noem 5 dingen)
2. Ik zou me beter voelen over mijn schrijfleven als ik probeerde….. (noem 5 dingen)

Als je dit gedaan hebt trek dan 5 minuten uit om te bezien wat je al doet en laat 5 manieren de revue passeren waarop je je schrijfleven al een steuntje in de rug hebt gegeven om te floreren de afgelopen tijd. Vul het volgende aan:

3. Ik heb mezelf in mijn schrijfleven geholpen door……..


(ontleend aan: Julia Cameron - Je leven schrijven)

Sneeuwbal 2

Schrijf een sneeuwbal over de herfst.

Sneeuwbal 1

Een andere dichtvorm is de sneeuwbal, daarin start je met 1 woord, daaronder zet je 2 woorden, daaronder 3, enzovoorts tot je eindigt met een zin van 10 woorden. Kijk of je hetgeen je bij het huiswerk van les 1 geschreven hebt over hoe jouw schrijversleven is begonnen, en zich daarna ontwikkeld heeft, nu kunt samenvatten in een sneeuwbal.

Schrijven in schrappen

Schrijf 3 minuten lang waarbij je de volgende open zin aanvult:

“Schrijven in vrijheid is voor mij…”

Stop na 3 minuten en pik één zin uit wat je geschreven hebt die je bijzonder aanspreekt of een essentie raakt. Neem deze zin over op papier en schrijf hier 3 minuten over. Stop dan opnieuw en selecteer weer de meest opvallende zin. Schrijf tenslotte 3 minuten door op deze zin.

dinsdag 14 oktober 2008

Elfje 2

Schrijf een elfje over een elfje ; )

Rondeel 2

Schrijf een rondeel over het woord ‘rondeel’ (er van uitgaande dat je geen idee hebt wat dat woord betekent).

Rondeel 1

Neem één van de teksten die je bij opdracht 'open zinnen' hebt geschreven. Vat deze samen in een rondeel.

Elfje 1

Zoek een ansichtkaart die je bijzonder aanspreekt, of een foto waar je bijzondere herinneringen aan koestert, en schrijf een bijpassend elfje.

Open zinnen

Hieronder een lijstje met open zinnen die je kunt gebruiken als start voor je schrijven. Schrijf direct, zonder na te denken, het allereerste wat in je opkomt, en laat je verrassen door wat er uit je pen vloeit. Kies steeds één open zin en spreek met jezelf van tevoren af hoe lang je daarover gaat schrijven:

· ik ben nieuwsgierig naar…
· wanneer ik de tijd zou hebben…
· ik geloof in…
· ik ben iemand die….
· ik ben niet iemand die…
· wat ik nu nodig heb is…
· stiekem zou ik wel eens…
· ik heb een hekel aan…
· als ik mijn intuïtie volg dan…
· waar je mij ‘s nachts voor wakker kunt maken…
· ik erger me rot aan…
· wat niemand van mij weet…
· als ik heel eerlijk naar mezelf zou zijn dan…
· als ik het lef had dan…

Besluit je dag met een elfje

Kijk of je deze weken 3 momenten kunt vinden waarop je je dag afsluit met het schrijven van een elfje over die dag.

Jij als boek

Tijdens de les heb je iets verteld over jezelf naar aanleiding van de vraag: “Als jij een boek zou zijn, wat voor boek ben jij dan?” Kijk of je hetgeen je gezegd hebt kunt samenvatten in een rondeel.

.

Boekje open
.
Hoe ga ik open als een boek?
Ik wil mezelf eens lezen,
bladeren en kijken
hoeveel pagina's ik tel.
Of ik een sprookje ben
of meer een studieboek.
Zou ik mij kopen?
Lenen bij de bieb?
Alleen stiekem lezen
hoe ik afloop en zachtjes
terugzetten in de kast?

TED VAN LIESHOUT

Schrijf-dip-lijst

Maak een lijstje van 15 manieren waarop jij er voor zou kunnen zorgen dat je nóg minder gaat schrijven dan je nu al doet.

Je schrijversleven

Herinner je je waar jouw schrijversleven is begonnen? Beschrijf de plek waar je zat, wat schreef je, hoe voelde je je, wat betekende schrijven voor je in die tijd? En hoe heeft het zich daarna stap voor stap ontwikkeld? Wat waren je favoriete schrijfplekjes? Wat waren je rijke en geïnspireerde perioden, en wanneer en waarom stond je wellicht lange tijd droog?

Mijn schrijfveren

“Ik schrijf omdat…”. Schrijf 10 minuten lang met deze open zin als uitgangspunt. Keer steeds als je een stuk geschreven hebt terug naar deze open zin door ‘m op papier te herhalen, en schrijf verder.

Reflectie

Lees nog eens rustig terug wat je geschreven hebt in je dankbaarheids-lijst

1) Hoe voel je je over wat je hebt opgeschreven?
2) Was je dankbaar voor deze opdracht?
3) Wat heeft je verbaasd? Geraakt?
4) Was het ook lastig? Riep de opdracht weerstand op? Wat heb je hier mee gedaan?
5) Hoe zou je deze methode van ‘schrijf het naar je toe’ voor jezelf vaker willen en kunnen gebruiken?

Schrijf het naar je toe

We zijn de eerste les kort bezig geweest met het principe van 'naar je toe schrijven'. Ik wil je vragen om daar thuis verder ervaring mee op te doen in de vorm van onderstaande opdracht.

Maak een lijst van 25 dingen waar je dankbaar voor bent in je leven.

Welkom

Welkom op deze weblog.
Het is een weblog speciaal voor de cursisten van de cursus 'Schrijven in vrijheid'. Elke week verschijnen hier de schrijfopdrachten die je thuis kunt maken. Je kunt de opdrachten voor jezelf maken in je eigen dagboek of schrift. Maar als je wilt kun je ook (een selectie van) je schrijfsels op deze weblog zetten zodat anderen het kunnen lezen en geinspireerd kunnen raken tot het schrijven. Ook reacties op de opdracht of algemene reacties zijn welkom.

Veel schrijfplezier en inspiratie gewenst!

Paul